Trang chủ
Bảng thuật ngữTiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC)
Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC)
CBDC là tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, là một tiền tệ hợp pháp tùy thuộc vào quy định của chính phủ hoặc luật pháp.
Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương là gì?
Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) là tiền tệ pháp định (fiat), tồn tại ở dạng kỹ thuật số và được phát hành bởi các ngân hàng trung ương.
CBDC vẫn hoàn toàn nằm trong quỹ đạo của hệ thống tài chính trung gian và truyền thống của các loại
tiền tệ fiat, được hỗ trợ bởi sự tin tưởng vào nhà phát hành tiền tệ: một ngân hàng trung ương quốc gia và cuối cùng là chính phủ có chủ quyền hoặc cơ quan chính trị đứng đằng sau nó.
Chúng là một khái niệm được lấy cảm hứng từ - nhưng khác với - các loại tiền điện tử thực sự như
Bitcoin (
BTC) hoặc Ethereum (
ETH). CBDC là các loại tiền tệ
fiat như đô la Mỹ, euro hoặc yên Nhật, vì chúng được phát hành bởi các ngân hàng trung ương của các quốc gia tương ứng dưới dạng kỹ thuật số.
Sự chấp nhận trên toàn thế giới của các loại tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC)
Tính đến tháng 3/2022, chỉ có một số khu vực CBDC được công bố công khai, chẳng hạn như ở Bahamas, tiếp theo là Nigeria và Liên minh Đông Caribe. Hầu hết, chúng chỉ tồn tại dưới dạng các dự án bằng chứng khái niệm (proof-of-concept), như tiền kỹ thuật số/thanh toán điện tử (DCEP) của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc hoặc e-peso của Uruguay.
Tuy nhiên, với việc Bitcoin đạt
mức cao nhất mọi thời đại mới vào năm 2021, thế giới tiền điện tử và
stablecoin trở nên được săn đón, đó là khi các chính phủ nhận ra rằng họ cũng cần phải đưa ra một giải pháp thay thế. Theo Hội đồng Đại Tây Dương, điều này giải thích rằng, tính đến tháng 6/2022, có hơn 105 quốc gia đang xem xét ban hành CBDC. Bạn có thể theo dõi trạng thái củag CBDC tại một quốc gia cụ thể
tại đây.
So sánh CBDC với Tiền tệ fiat
CBDC có thể sử dụng hoặc không sử dụng cơ sở dữ liệu phân tán như
blockchain; tuy nhiên, chúng không thể được coi là tiền điện tử thực sự. Chúng không
có tính phi tập trung do thực tế là các
ngân hàng trung ương phát hành chúng có thể duy trì quyền kiểm soát hoàn toàn đối với việc sản xuất và phân phối - giống như cách họ làm với các loại tiền tệ fiat truyền thống. Giá trị của chúng cũng không được hỗ trợ bởi bất cứ điều gì khác ngoài sự tin tưởng của công chúng đối với nhà phát hành.
Tuy nhiên, so với tiền fiat, CBDC có một số lợi thế, chẳng hạn như khả năng gửi chúng trực tiếp cho các bên khác mà không cần phải dựa vào bộ xử lý thanh toán của bên thứ ba. CBDC cũng cung cấp cho chính phủ sự kiểm soát nhiều hơn đối với việc lưu thông của chúng, từ đó chính phủ có thể thực thi chính sách tiền tệ hiệu quả hơn.
Cục Dự trữ Liên bang cũng xuất bản một bài viết nêu bật những lợi ích của CBDC. Một trong những lợi ích được nêu bật đó là tiềm năng của CBDC trong việc thay thế các hệ thống thanh toán xuyên biên giới hiện tại, vì đây là một giải pháp thay thế rẻ hơn và nhanh hơn rất nhiều. Tuy nhiên, để đạt được như vậy, cần có sự hợp tác toàn cầu ở mức độ cao. Bài viết cũng nói rằng CBDC có thể giúp giảm việc sử dụng tiền giấy vốn không có rủi ro tín dụng và thanh khoản.
CBDC được phát hành bởi cơ quan quản lý tiền tệ có thẩm quyền của một quốc gia và được quy định bởi cơ quan tương tự. Hình thức tiền tệ này không giống như tiền điện tử.
Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC) được tạo ra như thế nào?
Có hai định dạng thiết kế của CBDC thường được sử dụng là CBDC dựa trên tài khoản và CBDC dựa trên token. Các ngân hàng trung ương từ khắp nơi trên thế giới cần phải ghi nhớ một số đặc điểm nhất định của CBDC, bao gồm quyền truy cập, quyền riêng tư, và phương thức phân phối. Điều này là do CBDC vẫn hoàn toàn nằm trong quỹ đạo của các loại tiền tệ truyền thống, đó là lý do tại sao chúng phải truy cập dễ dàng bởi tất cả người dùng và không nên quá phức tạp vì có thể gây khó khăn cho người dùng khi giao dịch.
CBDC dựa trên token
Các CBDC dựa trên token cho phép tất cả người dùng đều có thể truy cập và tính phí áp dụng các biện pháp thực thi pháp luật cao hơn. Công nghệ dựa trên token sẽ hoạt động theo cách tương tự như công nghệ của blockchain vì nó hoạt động bằng cách sử dụng
công nghệ sổ cái phân tán để xác nhận chuỗi sở hữu nhằm xác thực các giao dịch. Ngoài ra, còn có rủi ro cao về việc người dùng cuối bị mất chìa khóa hoặc token được giữ trong ví non-custodial.
CBDC dựa trên tài khoản
Như tên gọi của nó, CBDC dựa trên tài khoản sẽ dựa trên danh tính của chủ tài khoản ngân hàng. Đây là lý do tại sao các CBDC dựa trên tài khoản yêu cầu người dùng phải có nhận dạng kỹ thuật số để được truy cập vào tài khoản. Đây là một phương pháp không được sử dụng thường xuyên do thực tế là nó vẫn dựa trên mối quan hệ thường xuyên với ngân hàng. Khi thực hiện một giao dịch, mỗi khoản thanh toán sẽ được các ngân hàng xử lý riêng bằng cách ghi nợ vào tài khoản CBDC của người gửi và ghi có vào tài khoản của người nhận. Tài khoản ngân hàng giúp xác minh danh tính của cả hai bên trong một giao dịch, điều này yêu cầu các hệ thống tiên tiến cần phải xác minh duy nhất từng người dùng trên hệ thống thanh toán.
Trách nhiệm về hoạt động và lưu thông của CBDC thuộc về cơ quan quản lý tiền tệ hoặc ngân hàng trung ương của quốc gia. Nói một cách đơn giản nhất, không giống như tiền điện tử, CBDC là một loại tiền tệ được chính phủ hậu thuẫn. Tuy nhiên, các quốc gia như
El Salvador đang tạo ra làn sóng khi áp dụng Bitcoin với tư cách là một loại tiền tệ hợp pháp. Không giống như Bitcoin là một loại tiền điện tử phi tập trung, tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) lại có tính tập trung và được quản lý. Chúng được sử dụng chính thức với tư cách là một phương tiện trao đổi tại các quốc gia cùng với các loại tiền tệ chính thức.