Trong thế giới tiền điện tử, quản trị được định nghĩa là những người hoặc tổ chức có quyền ra quyết định liên quan đến dự án.
Quản trị là một khía cạnh quan trọng của tất cả các dự án
tiền điện tử. Là các
blockchain phi tập trung, tiền điện tử thường có cấu trúc quản trị rất tự do. Có một số cách tiếp cận khác nhau đối với việc quản trị.
Quản trị trên chuỗi (on-chain) là một trong những cấu trúc chính để bỏ phiếu trong các blockchain. Khi một dự án blockchain có quản trị on-chain, các quy tắc về người có thể tham gia bỏ phiếu và đưa ra quyết định được đưa vào chính chuỗi đó. Điều này có nghĩa là tất cả các node trong mạng blockchain phải phê duyệt các thay đổi được đề xuất và áp dụng chúng trong các quy tắc quản trị trên chuỗi (on-chain). Các nhà phát triển làm việc trong dự án sẽ gửi các gói có thay đổi được đề xuất, và
các node sẽ có tùy chọn chấp nhận hoặc từ chối những thay đổi này. Trong nhiều khía cạnh, quản trị trên chuỗi (on-chain) sẽ được coi là phù hợp hơn với tính phi tập trung cơ bản của tiền điện tử. Vì tất cả các node đều có quyền chấp nhận hoặc từ chối việc cải tiến được đề xuất, nên các quyết định sẽ được đưa ra với sự tham gia của mọi người. Tất nhiên, cũng có một số lo ngại về việc cấu trúc này đặt rất nhiều quyền lực vào tay các thợ đào.
Quản trị ngoài chuỗi (off-chain) là cấu trúc ra quyết định chính khác được các dự án tiền điện tử áp dụng.
Bitcoin và
Ethereum đều được quản lý thông qua việc quản trị off-chain. Trong phương thức quản trị này, các nhà phát triển, thợ đào, người dùng và những người hỗ trợ doanh nghiệp có thể tham gia vào quá trình ra quyết định. Ví dụ, Bitcoin có một nhóm các nhà phát triển mã làm việc cho dự án. Họ giao tiếp thông qua các danh sách gửi thư khác nhau và các kênh truyền thông xã hội và chấp nhận hoặc từ chối các thay đổi. Các đề xuất phát triển sẽ được đội ngũ phát triển cốt lõi thu thập và xem xét. Tuy nhiên, những thay đổi này không được viết ra trong mã của blockchain, và việc xác thực bởi tất cả các thợ đào và node là không cần thiết. Theo nghĩa này, quản trị off-chain giống với quản trị kinh doanh truyền thống hơn và hạn chế mức độ phi tập trung trong dự án.
Nhiều dự án dựa trên blockchain đã giới thiệu
token quản trị để tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình bỏ phiếu mang tính phi tập trung hơn. Token quản trị sẽ được mua và đặt cược để các bên liên quan có được quyền biểu quyết và tham gia vào quá trình ra quyết định liên quan đến tất cả các khía cạnh của dự án. Một trong những ứng dụng phổ biến nhất của token quản trị là trong các tổ chức tự trị phi tập trung (
DAO). Các tổ chức này không có hệ thống quản lý mang tính tập trung mà phụ thuộc vào một nhóm các bên liên quan được trao quyền biểu quyết.
Quản trị là một phần quan trọng của tất cả các dự án tiền điện tử, vì nó sẽ xác định ai có quyền tham gia vào quá trình ra quyết định. Cả hai mô hình quản trị đều có ưu điểm và nhược điểm; tuy nhiên, việc phân phối quyền biểu quyết on-chain đang ngày càng được săn đón.