Phân tích chi tiết
1. Mục đích & Giá trị cốt lõi
BCH xuất hiện từ cuộc tranh luận về mở rộng quy mô của Bitcoin năm 2017, khi những người ủng hộ khối lớn hơn cho rằng việc tăng giới hạn khối từ 1MB là cần thiết để giữ phí giao dịch thấp và tốc độ xử lý nhanh. Bằng cách nâng kích thước khối lên 32MB (CoinMarketCap), BCH hướng tới mục tiêu trở thành một mạng thanh toán thực tế – hoàn tất giao dịch trong vòng chưa đầy 60 giây với chi phí chỉ vài phần nhỏ của một xu, so với khối Bitcoin mất khoảng 10 phút và phí cao hơn.
2. Kiến trúc kỹ thuật
BCH giữ lại cơ chế đồng thuận proof-of-work SHA-256 của Bitcoin nhưng có sự khác biệt về mặt kỹ thuật:
- Kích thước khối: 32MB so với 4MB của Bitcoin (sau khi áp dụng SegWit), cho phép xử lý khoảng 200 giao dịch mỗi giây
- Hợp đồng thông minh: Hỗ trợ CashScript và CashTokens (từ năm 2023) để phát triển các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi)
- Nâng cấp: Bản hard fork Velma vào tháng 5 năm 2025 giới thiệu VM Limits và BigInt (Levex), cho phép hợp đồng thông minh phức tạp hơn trong khi vẫn giữ phí dưới 0,01 USD
3. Điểm khác biệt chính
Khác với Bitcoin tập trung vào vai trò “vàng kỹ thuật số,” BCH nhấn mạnh tính hữu ích:
- Mở rộng quy mô trên chuỗi: Xử lý thanh toán trực tiếp trên chuỗi thay vì dựa vào các giải pháp lớp 2 như Lightning Network
- Kháng kiểm duyệt: Khối lớn hơn giảm sự phụ thuộc vào việc gom nhóm giao dịch, từ đó giảm nguy cơ bị giám sát
- Linh hoạt cho nhà phát triển: Các nâng cấp giao thức như kích thước khối thích ứng giúp cải thiện khả năng xử lý liên tục
Kết luận
Bitcoin Cash định vị mình như một bước phát triển thực tế của tầm nhìn ban đầu về tiền ngang hàng của Bitcoin, cân bằng giữa khả năng mở rộng và phân quyền thông qua các thỏa hiệp kỹ thuật. Mặc dù chưa vượt qua Bitcoin về thị phần, các nâng cấp hợp đồng thông minh năm 2025 cho thấy BCH có tham vọng vượt ra ngoài vai trò đơn thuần là phương tiện thanh toán. Liệu BCH với trọng tâm là tiền lập trình chi phí thấp có thể tạo ra một vị thế bền vững trước các stablecoin tập trung vào thanh toán và các mạng lớp 2?