Tóm tắt nhanh
Lộ trình phát triển của Celestia tập trung vào mở rộng quy mô, phi tập trung hóa và phát triển hệ sinh thái thông qua các sáng kiến chính sau:
- Hỗ trợ khối 1 GB (2025–2026) – Tăng khả năng xử lý giao dịch lên mức tương đương Visa.
- Light Nodes trên mọi thiết bị (2026) – Cho phép xác minh dữ liệu một cách tin cậy ngay trên trình duyệt hoặc ví mà không cần trung gian.
- Lazybridging Interoperability (Quý 4 năm 2025) – Chuyển tài sản giữa các chuỗi modular một cách liền mạch.
- Blobstream đến Ethereum (2026) – Xuất các bằng chứng dữ liệu của Celestia sang Ethereum.
- Cải tổ phần thưởng staking (Quý 4 năm 2025) – Giảm lạm phát và đốt phí để ổn định kinh tế TIA.
Phân tích chi tiết
1. Hỗ trợ khối 1 GB (2025–2026)
Tổng quan
Celestia dự kiến tăng kích thước khối lên 1 GB bằng cách tối ưu lớp đồng thuận (ví dụ: truyền khối song song) và nâng cấp mạng lưới dữ liệu sẵn có (DA). Điều này sẽ cho phép xử lý khoảng 24.000 giao dịch mỗi giây, tương đương với khả năng của Visa (Celestia Roadmap).
Ý nghĩa
Tích cực: Khả năng xử lý dữ liệu cao có thể thu hút nhiều rollup hơn, tăng cường sử dụng mạng và nhu cầu TIA.
Rủi ro: Độ phức tạp kỹ thuật có thể làm chậm tiến độ, tạo cơ hội cho các giải pháp DA thay thế như EigenDA.
2. Light Nodes trên mọi thiết bị (2026)
Tổng quan
Kế hoạch tích hợp light nodes trực tiếp vào ví và trình duyệt của người dùng, giúp họ xác minh dữ liệu của Celestia mà không cần phụ thuộc vào các dịch vụ RPC tập trung. Các nguyên mẫu ban đầu đã được phát triển (GravityChain Integration).
Ý nghĩa
Tích cực: Tăng cường phi tập trung và bảo mật cho người dùng cuối.
Rủi ro: Hiệu năng trên thiết bị di động và trình duyệt có thể hạn chế khả năng áp dụng rộng rãi.
3. Lazybridging Interoperability (Quý 4 năm 2025)
Tổng quan
“Lazybridging” sẽ cho phép chuyển tài sản dễ dàng giữa các rollup của Celestia và các chuỗi bên ngoài như Ethereum, Solana mà không cần cầu nối tập trung. Đây là một phần của sáng kiến Frictionless Blockspace.
Ý nghĩa
Tích cực: Giảm sự phân mảnh trong hệ sinh thái modular, tăng tính hữu dụng của TIA như một token gas đa chuỗi.
Rủi ro: Có thể gặp các lỗ hổng hợp đồng thông minh trong quá trình triển khai.
4. Blobstream đến Ethereum (2026)
Tổng quan
Blobstream sẽ cho phép các Layer 2 của Ethereum sử dụng Celestia để lưu trữ dữ liệu bằng cách truyền các bằng chứng mật mã sang Ethereum. Điều này mở rộng thị trường của Celestia vượt ra ngoài các rollup nội bộ.
Ý nghĩa
Tích cực: Tiếp cận hệ sinh thái Layer 2 của Ethereum, cạnh tranh trực tiếp với EigenDA.
Rủi ro: Các nâng cấp DA của Ethereum (như Danksharding) có thể làm giảm nhu cầu sử dụng dịch vụ của Celestia.
5. Cải tổ phần thưởng staking (Quý 4 năm 2025)
Tổng quan
Một đề xuất quản trị (CIP-009) dự kiến giảm lạm phát TIA từ 5% xuống còn 0,25% và áp dụng cơ chế đốt phí. Động thái này diễn ra sau khi Polychain bán 62,5 triệu USD token cho Quỹ Celestia (Community Post).
Ý nghĩa
Tích cực: Lạm phát thấp kết hợp áp lực giảm phát có thể giúp ổn định giá TIA trong dài hạn.
Rủi ro: Áp lực bán ngắn hạn do các đợt mở khóa token từ tháng 8 đến tháng 11 năm 2025.
Kết luận
Celestia đang tập trung mạnh vào mở rộng quy mô (khối 1 GB), phi tập trung hóa (light nodes) và khả năng tương tác đa chuỗi (Lazybridging/Blobstream), đồng thời cải thiện kinh tế token thông qua các cải cách staking. Với TIA đã giảm 92% so với đỉnh cao nhất, việc thực hiện lộ trình này sẽ quyết định liệu Celestia có thể lấy lại niềm tin thị trường hay không. Câu hỏi quan trọng: Liệu Celestia có thể thu hút đủ rollup để tận dụng tối đa khả năng DA trước khi Ethereum triển khai Danksharding?