Cetus Protocol (CETUS) là gì?

Phân tích chi tiết

1. Chức năng chính & Công nghệ

Cetus Protocol hoạt động như một sàn giao dịch phi tập trung sử dụng mô hình Nhà tạo lập thị trường thanh khoản tập trung (CLMM) — một mô hình được phổ biến bởi Uniswap V3 nhưng được tối ưu hóa cho Sui và Aptos. Điều này cho phép nhà cung cấp thanh khoản phân bổ vốn trong các khoảng giá cụ thể, giúp tăng hiệu quả sử dụng vốn. Kiến trúc của giao thức hỗ trợ các loại lệnh như swap, lệnh giới hạn và lệnh theo phạm vi, phù hợp với cả nhà giao dịch thông thường và các chiến lược nâng cao.

Giao thức này là không cần cấp phép, cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo pool hoặc khuyến khích thanh khoản. Các nhà phát triển có thể tích hợp thanh khoản của Cetus vào ứng dụng của họ (ví dụ như vault, sản phẩm phái sinh) thông qua bộ công cụ SDK, thúc đẩy khả năng kết nối rộng khắp trong hệ sinh thái.

2. Tokenomics & Quản trị

Cetus sử dụng hệ thống hai token:
- CETUS: Token tiện ích dùng để quản trị, giảm phí và khuyến khích thanh khoản.
- xCETUS: Token staking, phân phối phí giao thức và quyền biểu quyết.

Mô hình này nhằm cân bằng giữa phần thưởng ngắn hạn và sự bền vững lâu dài của giao thức. Sau sự cố tấn công trị giá 223 triệu USD vào tháng 5 năm 2025, Cetus đã dành 15% nguồn cung CETUS để bồi thường cho người dùng và chuyển sang mô hình DAO nhằm phân quyền quyết định.

3. Sự phát triển sau sự cố

Sau vụ tấn công, Cetus đã tái khởi động trong vòng ba tuần với:
- Mã nguồn mở để tăng tính minh bạch.
- Giám sát thời gian thực và kiểm toán bởi bên thứ ba.
- Hợp tác với Binance Wallet và các công cụ chuẩn tổ chức như Cetus Tide (định giá dựa trên RFQ).

Đến tháng 8 năm 2025, Cetus đã vượt mốc 17 triệu tài khoản, trở thành ứng dụng phi tập trung (dApp) hoạt động sôi nổi nhất trên Sui, nhờ các tính năng như Cetus Pro (phân tích on-chain) và giao diện swap mô-đun.

Kết luận

Cetus Protocol kết hợp cơ chế thanh khoản tập trung với sự tích hợp sâu rộng trong hệ sinh thái, đã phục hồi mạnh mẽ sau các thách thức về bảo mật, ưu tiên minh bạch và bồi thường cho người dùng. Liệu sự tập trung vào khả năng tích hợp và công cụ dành cho tổ chức sẽ định hình tương lai DeFi trên Sui như thế nào?