IOTA (IOTA) là gì?

Phân tích chi tiết

1. Mục tiêu chính: Lớp tin cậy cho máy móc và thương mại

IOTA hướng tới việc kết nối các hệ sinh thái IoT với thương mại toàn cầu thông qua mạng lưới phi tập trung của mình. Nó hỗ trợ các dự án như TWIN (Trade Worldwide Information Network), số hóa chuỗi cung ứng bằng cách theo dõi điều kiện hàng hóa (nhiệt độ, vị trí) qua cảm biến IoT. Các quan hệ đối tác với Diễn đàn Kinh tế Thế giới và các tổ chức thương mại châu Phi (IOTA Foundation) cho thấy sự tập trung vào việc giảm ma sát thương mại và ngăn chặn làm giả tài liệu.

2. Kiến trúc kỹ thuật: Tangle

Khác với blockchain, IOTA sử dụng cấu trúc DAG, trong đó mỗi giao dịch xác thực hai giao dịch trước đó, mang lại:
- Giao dịch nhỏ không phí – Quan trọng cho nền kinh tế máy móc với các giao dịch giá trị nhỏ thường xuyên
- Công suất trên 50.000 giao dịch mỗi giây (TPS) – Vượt trội so với hầu hết các chuỗi Layer 1 về khả năng xử lý
- Thời gian xác nhận cuối cùng 400ms – Gần như thời gian thực, phù hợp cho thương mại và quản lý danh tính
Bản nâng cấp Rebased năm 2025 đã bổ sung hợp đồng thông minh MoveVM và xác thực phi tập trung qua hơn 150 nút mạng.

3. Tokenomics và quản trị

• Nguồn cung cố định: 4,6 tỷ IOTA (hơn 4 tỷ đang lưu hành)
• Mô hình staking: Lợi suất 10-15% mỗi năm cho việc bảo vệ mạng lưới
• Gas Station: Cho phép doanh nghiệp tài trợ giao dịch cho người dùng, loại bỏ sự phức tạp của tiền điện tử
  Các quyết định được cộng đồng đưa ra thông qua các đề xuất như SGP-0012, nhằm tài trợ phát triển hệ sinh thái qua Tangle DAO.

Kết luận

IOTA định vị mình như một hạ tầng thân thiện với quy định dành cho doanh nghiệp và chính phủ cần các dấu vết dữ liệu có thể kiểm toán và tích hợp IoT. Mô hình không phí giao dịch cùng các quan hệ đối tác trong các hành lang thương mại châu Phi và Anh cho thấy sự tập trung vào ứng dụng thực tiễn thay vì đầu cơ. Liệu kiến trúc của IOTA có thể vượt qua được sự đánh đổi giữa khả năng mở rộng và phân quyền khi số lượng trình xác thực tăng lên?