En iyi Ethereum alternatifi hangisi? 'Ethereum Katili' unvanını en çok hangi proje hak ediyor? Hadi birlikte keşfedelim!
Ethereum; merkeziyetsiz uygulama (dApp) ve merkeziyetsiz finans (DeFi) protokolleri açısından ilk akla gelen blockchain konumunda. Buna rağmen birçok farklı blockchain ekosistemi, geliştiricilere Ethereum ağındakilere benzer avantajlar sunuyor. Birkaç proje "Ethereum Katili" unvanını elde etmek istiyor, ancak bunun gerçeğe dönüşmesi biraz zaman alabilir.
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
Cardano
Kaynak: Securities.io
Pek çok kişi, Cardano'nun potansiyel Ethereum katillerinden biri olma şansı konusunda heyecanlı. Ekosistemin yaklaşık 31 milyar dolara ulaşan toplam değeri yüksek seviyede sayılabilir ve Ethereum ekosistemindeki birçok işlevi sunabiliyor. Bunlara ek olarak Hisse İspatı (Proof-of-Stake) konsensüs algoritması sayesinde, ağ işlemlerini doğrulamak ve veri alışverişi yapmak için hem daha sürdürülebilir hem de daha çevre dostu yaklaşım sergiliyor.
Ayrıca Cardano, beklenenden daha geç de olsa akıllı sözleşme desteği vermeye başladı. Bu durum geliştirici etkinliğinin önemli ölçüde toparlanmasını sağladı. 2021 yılında Cardano, geliştiricilerin toplam faaliyetleri açısından Ethereum ve Solana'yı geçerek en büyük akıllı sözleşme platformu haline geldi. Geliştiriciler açısından akıllı sözleşmeler daha popüler hale geldikçe, çeşitliliği artan bir dApp ekosistemine dönüşecek.
Yakın zaman önce Cardano üzerinde, diğer projelerin yanı sıra birkaç merkeziyetsiz borsa hayata geçti. Bugün itibarıyla ağda onlarca dApp çalışıyor ve daha fazla alternatifin geliştirilmesi bekleniyor. Ethereum üzerine kurulu binlerce uygulamayla kıyaslandığında bu miktar düşük sayılabilir, ama ne olursa olsun iyi bir başlangıç. Bugün var olmasalar bile OpenSea ve Uniswap gibi isimlere alternatif olacak Cardano tabanlı protokoller geliştirilebilir.
Merkeziyetsiz finans açısından Cardano cephesinde yapılacak çok iş var. Ethereum ağında 133 milyar değerinde toplam kilitli varlık (TVL) bulunuyorken Cardano'daki yaklaşık 300 milyon dolarlık varlık miktarı çok geride kalıyor. Yine de Hydra gibi projeler Cardano DeFi alanını çok daha başarılı ve çekici hale getirebilir. Ölçeklendirmenin artırılması, daha düşük ücret talep edilmesi ve verimliliğin geliştirilmesi, blockchain ağının ilerlemesi adına her zaman faydalı olacaktır. Ayrıca, Cardano ağının Basho dönemi, ölçeklenebilirliğin yanı sıra dikkate alınması gereken önemli bir husus olan birlikte çalışabilirliği de artıracak.
Konu hakkındaki, "Cardano gerçekten Ethereum katili mi?" adlı detaylı yazımıza göz atabilirsiniz.
Fantom
Kaynak: cryptoslate.com
Fantom ekosistemi, 2021 yılı boyunca ve 2022'nin başlarında merkeziyetsiz finans sektörü açısından muazzam bir büyüme kaydetti. Bu büyümenin arkasında, Fantom'un teknoloji projelerinde onlarca protokol oluşturan ünlü geliştirici Andre Cronje'nin katkılarının bulunduğu aşikar. Ancak Cronje, DeFi ekosisteminden ayrılacağını ve neredeyse tüm Fantom tabanlı projelerin fişini çekeceğini doğruladı. Bu durumun DeFi sektörünü nasıl etkileyeceği konusundaki belirsizlik sürüyor, ancak Fantom ekosisteminde yield farming seçeneklerinden çok daha fazlası mevcut.
Fantom; hisse ispatı algoritmasının farklı bir çeşidi olan DAG veya Directed Acyclic Graph (Yönlendirilmiş Döngüsel Grafik) diye adlandırılan model üzerinde işliyor. Sistem, dağıtık defter teknolojisine benzer çalışmasına rağmen geleneksel bir blockchain sayılmaz. Sıraya alınan veri parçaları sayesinde daha ucuz, daha hızlı ve daha ölçeklenebilir işlem ve veri işleme çözümleri sunuyor. Ayrıca enerji verimliliği konusunda da bir adım öne geçiyor ve uzun vadeli sürdürülebilirlik fikrini ortaya atıyor. Fantom'daki DAG uygulamasının doğrulayıcılara bel bağlaması ve ağın merkeziyetsiz yapısını azaltması ise dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor.
Fantom'un öne çıkan olumlu yönlerinden biri ise herhangi potansiyel kullanım senaryosuna hizmet edebilecek biçimde programlanabilir olması. Akıllı sözleşme, NFT, metaverse, oyun ve merkeziyetsiz finans gibi seçenekler yapılabileceklerden sadece bazıları. Ayrıca, yeni projeler oluşturmak adına geliştirici teşviklerinin olduğu, kullanıcı ve geliştiricilerin yararlanabileceği daha verimli bir ekosistemi mevcut. Ek olarak Fantom, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) ile de uyumlu çalışıyor. Böylece Ethereum geliştiricilerinin ortaya çıkardığı projeler rahatlıkla bu ağa taşınabiliyor.
Şimdilik Fantom, 3 milyar doların biraz altındaki piyasa değeri ile düşük değerli Ethereum katillerinden biri olmayı sürdürüyor. Bununla birlikte ağ, DeFi TVL bakımından 6,3 milyar doların üzerinde bir değere tekabül ediyor. Yani protokol ivme kazanıyor.
Solana
Kaynak: CoinQuora.com
Solana ekosistemi, bu yazının hazırlandığı esnada elde ettiği 2 milyar dolarlık piyasa değeriyle Cardano'nun biraz önünde. Yakalanan ivmenin arkasında; ekosistem sağlayıcılarının düşük maliyetle yüksek verim sunmalarını ve depolama, tedarik zinciri ve kimlik doğrulama gibi kullanım senaryolarına sahip olmalarını sağlayan teknolojik yeniliklerin bulunduğu söyleniyor. Özellikle bu ikinci yön, Web3 ve metaverse geliştirme süreçlerinde çok daha fazla ilgi göreceğe benziyor. Kimileri Solana'nın, ödeme ve finansal uzlaşma konularında Visa ile rekabet etmesini bekliyor, ancak bunun gerçekleşmesi yıllar alabilir.
Bu bilgilere ek olarak, Solana ile Ethereum karşılaştırması yazımıza da göz atabilirsiniz!
Sahip olduğu önemli avantajlar sayesinde giderek daha fazla proje Solana üzerine inşa ediliyor. Ethereum üzerinde çalışan çözümler kadar iyi kullanılamıyor olsa da merkeziyetsiz finans, blockchain oyunları ve benzersiz token (NFT) çözümleri Solana ekosisteminde öne çıkan üç kritik alan. Solana; DeFi alanında 6,66 milyar dolarlık kilitli varlık değerine ulaşmış durumda ve Fantom'un biraz önüne. Öte yandan Ethereum, BNB Chain ve Avalanche protokollerinin çok gerisinde kalıyor.
Solana protokolünün "Ethereum Katili" olarak anılmasını sağlayan özelliklerin başında performans ve merkeziyetçilikten ödün vermeden çalışması geliyor. Ağ üzerindeki bot etkinliği nedeniyle Solana, 2021'in sonlarında yüksek oranda ağ kesintisi yaşadı. Kimi projeler muazzam gelir sunabilir, ancak tüm ağ zarar görürse bunun kimseye faydası olmaz. Dahası, Fantom gibi Solana da işlemlerin devam etmesini sağlamak adına ağ doğrulayıcılarına ihtiyaç duyuyor.
Bu bilgilere ek olarak, Solana ile Cardano kıyaslaması yazımıza da göz atabilirsiniz!
BNB Chain
Kaynak: btcpeers.com
Her iki ağ birbirinden tamamen farklı olsa da, Ethereum ve BNB Chain arasında paralel birçok yön bulunuyor. BNB Chain, dünyanın en büyük merkezi kripto para borsası Binance tarafından hayata geçirildi. BNB Chain, kullanıcı ve geliştiricilerden büyük ilgi gördü. PancakeSwap, SecondLife, MOOX ve Bomb Crypto gibi önde gelen birçok dApp projesine ev sahipliği yaptı.
BNB Chain ayrıca, bugün değeri yaklaşık 16 milyar doları bulan DeFi ekosistemi ve benzersiz token (NFT) alanlarında önemli büyüme kaydetti. BNB Chain protokolünün en önemli avantajları, hızlı ve verimli çalışması olarak gösteriliyor. Bununla birlikte, Ethereum ağı hisse ispatı algoritmasına geçtiğinde bu özelliklerin ikisi de çok daha öne çıkacak.
BNB Chain Şubat 2022'de, Binance'in - Binance'in kripto ticaretini etkinleştirmek için kullanılan - Binance Chain'i - dApp teknoloji yığını olan Binance Smart Chain ile birleştirmesiyle oluşturulduğunu belirtmekte fayda var. Binance Şubat 2022'de, kripto para alım satım işlemlerinde çalışan Binance Chain ile dApp teknoloji altyapısı olan Binance Smart Chain'i birleştirerek BNB Chain'i hayata geçirdi. Bununla birlikte geliştiricilere ve kullanıcılara hala Ethereum'un sunamadığı ölçüde fayda sağlıyor.
Sunduğumuz tüm bu bilgilere ek olarak, Solana ile BNB Chain kıyaslaması yazımıza göz atabilirsiniz!
Avalanche (AVAX)
Hız ve verimlilik konusunda öne çıkarak "Ethereum katilleri" arasında gösterilen bir diğer isim Avalanche (AVAX). Akıllı sözleşme platformu aynı zamanda, piyasa değeri bakımından en değerli 10'uncu kripto para projesi haline gelmiş durumda. Avalanche protokolünün piyasa değeri 20,4 milyar doların üzerinde ve 11,3 milyar doları aşan miktarda kilitlenmiş DeFi varlığına sahip. Bu başarının arkasında, akıllı sözleşme platformunun diğer ağlardan çok daha hızlı çalışması yatıyor.
Avalanche ağının kendine özgü konsensüs algoritması, işlemlerin iki saniyeden kısa sürede tamamlanmasını sağlıyor. Ethereum ağında 6 dakika olan işlem tamamlanma süresine kıyasla önemli bir avantaj söz konusu. Hele Bitcoin'de bir saati bulan işlem sürelerine kıyasla katbekat iyi. Ayrıca Avalanche; Mastercard, Deloitte ve önde gelen finans teknolojileri şirketlerinin de dikkatini çekmeyi başardı. Ava Labs aracılığıyla bu ortaklar yeni projeler, ürünler ve çözümler geliştirecek.
Dahası Avalanche, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) ile uyumlu çalışma avantajına sahip. Böylece EVM geliştiricilerinin ihtiyaç duyduğu boşluk doldurulmuş oluyor. EVM uyumluluğu sayesinde, Ethereum ağına özel oluşturulan akıllı sözleşmelerin kodlarında herhangi bir değişiklik yapmadan kullanmak mümkün. Ek olarak bu özellik, kullanıcıların MetaMask gibi güvenilir araçlar üzerinden Avalanche ağına erişmelerini de sağlıyor.
Cardano Neden "Ethereum Katili" Olarak Adlandırılıyor?
"Ethereum katili" unvanını elde etme mücadelesi veren protokoller göz önüne alındığında, Cardano'nun neden bu kategoride değerlendirildiği merak edilebilir. Cardano ağı; ekosistem ve merkeziyetsiz finans TVL değeri gibi kriterler açısından Solana, BNB Chain, Fantom ve Avalanche gibi rakiplerin çok gerisinde. Diğer yandan Ethereum çalışmaya ve gelişmeye devam ediyor. Lider durumdaki ağ, hisse ispatı algoritmasına geçiş için gün sayarken konumunu daha da güçlendirebilir.
Dahası, Ethereum ağını "öldürmek" için Cardano'nun piyasa değeri bakımından Ethereum'u geçmesi gerekiyor. Güncel verilere göre bu hiç olası görünmüyor, ancak kripto dünyasında hiçbir şey imkansız değil. Ethereum ağındaki kullanıcı ve geliştiriciler, ağın yavaşlığı ve yüksek işlem ücretlerinden bıkmış durumda. Cardano ve diğer potansiyel "Ethereum katilleri" güçlü birer alternatif oluştursa da, başarılı olmaları için daha fazla geliştiriciyi kendilerine çekmeleri ve hem güçlü hem de popüler uygulamalara ev sahipliği yapmaları gerek. Hız ve verimlilik gibi avantajlar önemli, ancak Cardano, doğrulayıcılara dayanan ağlardan daha merkeziyetsiz olsa bile bu açıdan benzersiz değil.
Kağıt üzerinde Cardano, "Ethereum katili" olma konusunda Solana, BNB Chain, Fantom veya Avalanche ile benzer şansa sahip. Bu alternatiflerden herhangi birinin o seviyeye gelip gelemeyeceği ise ayrı bir yazının konusu. Ethereum 2.0 ile birlikte, ağın en acil sorunlarının çözüleceği umuluyor. Dahası, Ethereum hala ilk hamle avantajına, erken dönemde benimsenmiş olmaya ve muazzam ölçüde pazar payına sahip.
Bu makalede, yalnızca bilgi amacıyla, üçüncü taraf web siteleri veya harici içeriklere bağlantılar yer almaktadır ("Üçüncü Taraf Siteleri"). CoinMarketCap Üçüncü Taraf Siteleri, CoinMarketCap'ın kontrolü altında değildir. CoinMarketCap, Üçüncü Taraf Sitelerinde yer alan herhangi bir bağlantı veya Üçüncü Taraf Sitesindeki herhangi bir değişiklik veya güncelleme de dahil olmak üzere herhangi bir içerikten sorumlu değildir. CoinMarketCap sadece size kolaylık sağlamak için bu bağlantıları sunmaktadır. Site üzerinde herhangi bir bağlantının yer alması, sitenin CoinMarketCap veya operatörleri ile herhangi bir ilişki içinde olduğu, onaylandığı, kabul edildiği veya önerildiği anlamına gelmez. Bu makale kullanıcılar için tasarlanmıştır ve yalnızca bilgilendirme amacıyla kullanılmalıdır. Açıklanan ürün veya hizmetlerle ilgili herhangi bir maddi karar vermeden önce kendi araştırma ve analizinizi yapmanız gerekmektedir. Bu makale yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır ve o şekilde yorumlanmamalıdır. Bu makalede yer alan görüş ve yorumlar yazarın [şirketin] kendi görüşleridir. CoinMarketCap'in görüşlerini yansıtmamaktadır.
