Sözlük

Hash

Moderate

Hash, verinin şifrelenmesi ve güvence altına alınmasını sağlayan algoritma tarafından oluşturulan sabit uzunluktaki özet çıktıdır.

Hash Nedir?

Hash algoritmaları, tüm siber güvenlik mekanizmalarının bel kemiğini oluşturur. Rastgele boyutlardaki her veri kolayca şifrelenebilir ve hash sayesinde sabit uzunlukta tek özet diziye dönüştürülebilir. Hash fonksiyonları, verilerin güvenli ve hızlı biçimde işlenmesine ve vakit kaybetmeden dağıtık deftere eklenmesine olanak sağladığı için blockchain teknolojisinde önemli yere sahiptir.

İşlem ve adres bilgilerinin hızlı biçimde tespit edilmesini sağladıklarından, blok gezginleri kullanılırken hash verisinden faydalanılır. Hash, en güvenli veri aktarımı uygulamalarından biri konumundadır. Zira hash anahtarı olmadan orijinal veriye erişmek mümkün değildir.

Hash ve hash algoritması, 1950'li yıllarda Hans Peter Luhn tarafından oluşturuldu. Kendisi, hem metin hem de sayıları hızlı şekilde sıralayabilen makine geliştirmek için çalışmalar yaptı ve böylece hash doğmuş oldu. O tarihlerde bu keşiften istifade eden çok fazla uygulama ortaya çıkmamış olsa da, o zamandan bu yana hash algoritması gelişti ve bilgi işlem dünyasının mihenk taşına dönüştü. Hans Peter Lunh, zamanının çok ötesinde bir yenilikçiydi. İcatları, günümüzdeki mevcut hemen her yazılımda kullanılıyor. Hash terimi, Herbert Hellerman'ın "Digital Computer System Principles (Dijital Bilgisayar Sistemi İlkeleri)" makalesi yayımlanana kadar resmi olarak icat edilmemişse de, teknolojinin gerçek mucidi Hans Peter Lunh kabul edilir.

Farklı algoritmalara sahip, farklı yönlere odaklanan çok sayıda hash fonksiyonu mevcuttur. "Fibonacci hashing" isimli model, en popüler hash algoritmalarından biridir ve Fibonacci sayılarının katlarını kullanır. Diğer hash türleri arasında Zobrist hash ve Fibonacci ile Zobrist algoritmalarının çeşitli kombinasyonları bulunur.

Blockchain teknolojisinde, işlemlerin kaydedilmesinde hash sistemi kullanılır. İşlemlere ilişkin veriler farklı uzunlukta olsa da, tüm işlemler hash fonksiyonu sayesinde sabit uzunlukta bir değere dönüşür. Bu değer daha sonra blockchain üzerine kaydedilir ve istenilen zamanda geri çağrılabilir. Hash fonksiyonu sayesinde, blockchain üzerindeki işlemler daha hızlı ve daha güvenli hale gelir. Örneğin Bitcoin işlemleri, "Secure Hashing Algorithm 256 (SHA-256)" isimli fonksiyonla işlenir. Bunun sonucunda 256 bit veya 32 bayt boyutunda sabit çıktı alınır. İşlem boyutu ne olursa olsun, hash fonksiyonunun değeri daima 256 bit uzunluğundadır.
Hash sistemi, blockchain projelerinin ve özellikle de kripto para birimlerinin düzgün çalışması için hayati önem taşır. Hash olmasaydı blockchain üzerine yüksek miktarda kayıt eklemek imkansız hale gelecekti.