Web 3.0 là gì? [Đã cập nhật 1 ngày trước]

Web 3.0 là gì?

Hãy tưởng tượng một loại internet mới không chỉ có thể diễn giải được chính xác những gì bạn nhập mà còn thực sự hiểu được mọi thứ bạn truyền tải, cho dù thông qua văn bản, giọng nói hay các phương tiện khác, một nơi mà tất cả nội dung bạn sử dụng đều phù hợp với bạn hơn bao giờ hết. Chúng ta đang ở thời điểm quan trọng của một giai đoạn mới trong quá trình phát triển của web. Một số nhà tiên phong đầu tiên gọi nó là Web 3.0.

Có thể cho rằng, một vài ứng dụng Web 3.0 giai đoạn đầu đã tồn tại cho đến ngày nay, nhưng cho đến khi internet mới bắt đầu được nhúng hoàn toàn vào cơ sở hạ tầng web, thì chúng ta không thể nào đoán hết được tiềm năng thực sự của chúng.

Vậy chính xác thì Web 3.0 là gì, nó sẽ như thế nào và nó sẽ thay đổi cuộc sống của chúng ta như thế nào?

Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?

Định nghĩa: Web 3.0 là gì?

Web 3.0 là thế hệ thứ ba sắp tới của Internet, nơi các trang web và ứng dụng sẽ có thể xử lý thông tin theo cách thông minh giống như con người thông qua các công nghệ như máy học (ML), Dữ liệu lớn, công nghệ sổ cái phi tập trung (DLT), v.v. Ban đầu, Web 3.0 được nhà phát minh World Wide Web, Tim Berners-Lee, gọi là Semantic Web, và nó nhằm mục đích trở thành một internet tự chủ, thông minh, và cởi mở hơn.

Định nghĩa Web 3.0 có thể được mở rộng như sau: dữ liệu sẽ được kết nối với nhau theo cách phi tập trung. Đây sẽ là một bước tiến vượt bậc so với thế hệ internet hiện tại của chúng ta (Web 2.0), nơi dữ liệu chủ yếu được lưu trữ trong các kho lưu trữ tập trung.

Hơn nữa, người dùng và máy móc sẽ có thể tương tác với dữ liệu. Nhưng để làm được điều này, các chương trình cần hiểu được thông tin cả về mặt khái niệm lẫn ngữ cảnh. Với suy nghĩ này, Web 3.0 có hai nền tảng là semantic web (mạng ngữ nghĩa) và trí tuệ nhân tạo (AI).

Web 3.0, Tiền điện tử và Blockchain

Vì mạng Web 3.0 sẽ hoạt động thông qua các giao thức phi tập trung — các khối sáng lập của blockchain và công nghệ tiền điện tử — nên chúng ta có thể mong đợi sự hội tụ và mối quan hệ cộng sinh mạnh mẽ giữa ba công nghệ này và các lĩnh vực khác. Chúng sẽ có thể tương tác, tích hợp liền mạch, tự động thông qua các hợp đồng thông minh và được sử dụng để cung cấp năng lượng cho bất kỳ thứ gì từ các giao dịch vi mô ở Châu Phi, lưu trữ và chia sẻ tệp dữ liệu P2P chống kiểm duyệt với các ứng dụng như Filecoin để thay đổi hoàn toàn mọi hành vi và hoạt động kinh doanh của công ty. Một loạt các giao thức DeFi hiện tại chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Công nghệ Web 3.0

Chúng ta cần lưu ý một số thông tin chi tiết khi xem xét công nghệ Web 3.0. Trước hết, khái niệm này không phải là mới. Jeffrey Zeldman, một trong những nhà phát triển đầu tiên của các ứng dụng Web 1.0 và 2.0, đã viết một bài đăng trên blog về sự hỗ trợ của ông cho Web 3.0 vào năm 2006. Nhưng các cuộc thảo luận về chủ đề này đã bắt đầu sớm hơn, từ năm 2001.

Sự phát triển của Công nghệ Web 3.0

Web 3.0 được sinh ra từ sự phát triển tự nhiên của các công cụ web thế hệ cũ kết hợp với các công nghệ tiên tiến như AI và blockchain, cũng như sự kết nối giữa người dùng và việc sử dụng internet ngày càng tăng. Rõ ràng, Internet 3.0 là một bản nâng cấp cho các tiền thân của nó: web 1.0 và 2.0.

Web 1.0 (1989-2005)

Web 1.0, còn được gọi là Static Web, là internet đầu tiên và đáng tin cậy nhất trong những năm 1990 mặc dù chỉ cung cấp quyền truy cập vào các thông tin hạn chế với ít hoặc không có sự tương tác của người dùng. Trước đây, việc tạo ra các trang người dùng hoặc thậm chí là bình luận trên các bài viết không phải là một việc đáng để làm.

Web 1.0 không có các thuật toán để sàng lọc các trang internet, điều này khiến người dùng vô cùng khó khăn trong việc tìm kiếm các thông tin liên quan. Nói một cách đơn giản, nó giống như đường cao tốc một chiều với lối đi nhỏ hẹp, nơi việc tạo nội dung được thực hiện bởi một số ít người được chọn và thông tin chủ yếu đến từ các thư mục.

Web 2.0 (2005-nay)

Mạng xã hội, hay Web 2.0, đã làm cho internet trở nên có tính tương tác hơn rất nhiều nhờ vào những tiến bộ trong công nghệ web như Javascript, HTML5, CSS3, v.v., cho phép các công ty khởi nghiệp xây dựng nền tảng web tương tác như YouTube, Facebook, Wikipedia và nhiều nền tảng khác nữa.

Điều này đã mở đường phát triển cho cả mạng xã hội và việc sản xuất nội dung do người dùng tạo vì hiện có thể phân phối và chia sẻ dữ liệu giữa các nền tảng và ứng dụng khác nhau.

Bộ công cụ trong thời đại internet này là do một số nhà đổi mới web đi đầu, trong đó có Jeffrey Zeldman như đã được nhắc đến ở trên.

Web 3.0 (chưa ra mắt)

Web 3.0 là giai đoạn tiếp theo của quá trình phát triển web sẽ làm cho internet trở nên thông minh hơn hoặc xử lý thông tin với trí thông minh gần giống con người thông qua sức mạnh của các hệ thống AI có thể chạy các chương trình thông minh để hỗ trợ người dùng.

Tim Berners-Lee đã nói rằng Semantic Web có nghĩa là tương tác "một cách tự động" với các hệ thống, con người và thiết bị gia đình. Như vậy, quá trình tạo nội dung và ra quyết định sẽ có sự tham gia của cả con người và máy móc. Điều này sẽ cho phép tạo ra và phân phối nội dung phù hợp nhất một cách thông minh đến thẳng mọi người dùng internet.

Các tính năng chính của Web 3.0

Để thực sự hiểu về giai đoạn tiếp theo của internet, chúng ta cần xem xét bốn tính năng chính của Web 3.0:

Ubiquity
Semantic Web
Trí tuệ nhân tạo
Đồ họa 3D

Ubiquity

Ubiquity (tính phổ biến) có nghĩa là nó sẽ hoặc có khả năng sẽ có ở khắp mọi nơi, đặc biệt là cùng một lúc. Nói cách khác, nó có mặt khắp nơi. Theo nghĩa đó, Web 2.0 đã có tính phổ biến, chẳng hạn như người dùng Facebook có thể chụp ảnh và chia sẻ ảnh ngay lập tức. Điều này có tính phổ biến vì nó có sẵn cho bất kỳ ai dù họ ở đâu, miễn là họ có quyền truy cập nền tảng truyền thông xã hội.

Web 3.0 chỉ đơn giản là đưa điều này tiến thêm một bước nữa bằng cách làm cho mọi người có thể truy cập internet ở bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào. Đến một lúc nào đó, các thiết bị kết nối internet sẽ không còn tập trung vào máy tính và điện thoại thông minh như với Web 2.0 nữa vì công nghệ IoT (Internet of Things - Internet vạn vật) sẽ mang đến vô số loại thiết bị thông minh mới.

Semantic Web

Semantic (ngữ nghĩa) là nghiên cứu về mối quan hệ giữa các từ. Do đó, theo Berners-Lee, Semantic Web (Mạng ngữ nghĩa) cho phép máy tính phân tích vô số dữ liệu từ Web, bao gồm nội dung, giao dịch và liên kết giữa con người với nhau. Trên thực tế, điều này trông sẽ như thế nào? Ví dụ: hãy lấy hai câu sau:

Tôi yêu Bitcoin
Tôi Bitcoin

Cú pháp của chúng có thể khác nhau, nhưng ngữ nghĩa của chúng khá giống nhau, vì ngữ nghĩa chỉ liên quan đến ý nghĩa hoặc cảm xúc của nội dung.

Việc áp dụng ngữ nghĩa trong Web sẽ cho phép máy móc giải mã ý nghĩa và cảm xúc bằng cách phân tích dữ liệu. Do đó, người dùng internet sẽ có trải nghiệm tốt hơn nhờ kết nối dữ liệu nâng cao.

Trí tuệ nhân tạo

Wikipedia định nghĩa AI là trí thông minh do máy móc thể hiện.

Và vì máy tính Web 3.0 có thể đọc và giải mã ý nghĩa và cảm xúc được truyền tải bởi một tập hợp dữ liệu, nên nó tạo ra những máy móc thông minh. Mặc dù Web 2.0 có các khả năng tương tự, nhưng nó vẫn chủ yếu dựa vào con người. Điều này tạo ra chỗ đứng cho các hành vi sai trái như đánh giá sản phẩm thiên vị, xếp hạng gian lận, v.v.

Ví dụ: các nền tảng đánh giá trực tuyến như Trustpilot cung cấp cách thức để người tiêu dùng đánh giá mọi sản phẩm hoặc dịch vụ. Không may là, một công ty có thể tập hợp một nhóm người và trả tiền cho họ để tạo ra các đánh giá tích cực cho các sản phẩm không đáng có của công ty. Vì vậy, internet cần có AI để học cách phân biệt hàng thật và hàng giả nhằm cung cấp dữ liệu đáng tin cậy.

Gần đây, hệ thống AI của Google đã xóa khoảng 100.000 đánh giá tiêu cực về ứng dụng Robinhood khỏi Cửa hàng Play sau sự cố giao dịch Gamespot khi hệ thống này phát hiện ra các nỗ lực thao túng xếp hạng nhằm mục đích phản đối ứng dụng một cách giả tạo. Đó là một ví dụ về việc AI đang hoạt động. Điều này sẽ sớm hoàn toàn phù hợp với Internet 3.0, cho phép các blog và các nền tảng trực tuyến khác có thể sàng lọc dữ liệu và điều chỉnh chúng theo ý thích của từng người dùng. Khi AI tiến bộ, cuối cùng nó sẽ có thể cung cấp cho người dùng những dữ liệu được lọc tốt nhất và không thiên vị.

Spatial Web (Web không gian) và Đồ họa 3D

Một số nhà tương lai học còn gọi Web 3.0 là Web không gian vì nó nhằm mục đích xóa mờ ranh giới giữa vật lý và kỹ thuật số bằng cách cách mạng hóa công nghệ đồ họa, đưa vào thế giới ảo ba chiều (3D) một sự tập trung rõ ràng.

Không giống như các đối tác 2D, đồ họa 3D mang đến một cấp độ đắm chìm mới không chỉ cho các ứng dụng trò chơi tương lai như Decentraland, mà còn cho các lĩnh vực khác như bất động sản, y tế, thương mại điện tử, và nhiều lĩnh vực khác.

Ứng dụng Web 3.0

Một yêu cầu phổ biến đối với ứng dụng Web 3.0 là khả năng xử lý khối lượng thông tin lớn và biến chúng thành kiến thức thực tế và các thực thi hữu ích cho người dùng. Như đã nói ở trên, những ứng dụng này vẫn đang ở giai đoạn đầu, có nghĩa là chúng còn rất nhiều thứ để cải thiện và khác xa so với cách các ứng dụng Web 3.0 có thể hoạt động.

Một số công ty đang xây dựng hoặc đã có các sản phẩm mà họ đang chuyển đổi thành các ứng dụng Internet 3.0, đó là Amazon, Apple và Google. Hai ví dụ về các ứng dụng sử dụng công nghệ Web 3.0 là Siri và Wolfram Alpha.

Siri

Trong những năm qua, trợ lý AI điều khiển bằng giọng nói của Apple đang ngày càng thông minh hơn và đã mở rộng khả năng của mình kể từ lần đầu tiên xuất hiện trên mẫu iPhone 4S. Siri sử dụng tính năng nhận dạng giọng nói, cùng với trí tuệ nhân tạo, để có thể thực hiện các lệnh phức tạp và được cá nhân hóa.

Ngày nay, Siri và các trợ lý AI khác như Alexa của Amazon và Bixby của Samsung có thể hiểu các yêu cầu như "cửa hàng bánh mì kẹp thịt gần nhất ở đâu" hay "đặt lịch hẹn với Sasha Marshall lúc 8 giờ sáng mai" và ngay lập tức đưa ra thông tin hoặc hành động phù hợp.

Wolfram Alpha

Wolfram Alpha là một “công cụ kiến thức tính toán” trả lời trực tiếp các câu hỏi của bạn bằng cách tính toán, trái ngược với việc cung cấp cho bạn danh sách các trang web như các công cụ tìm kiếm. Nếu bạn muốn so sánh với thực tế, hãy tìm kiếm “Anh vs Brazil” trên cả Wolfram Alpha và Google và xem sự khác biệt.

Google cung cấp kết quả của World Cup ngay cả khi bạn không bao gồm “bóng đá” làm từ khóa, vì đây là tìm kiếm phổ biến nhất. Mặt khác, Alpha sẽ cung cấp cho bạn một so sánh chi tiết về hai quốc gia, giống như bạn đã hỏi. Đó là sự khác biệt chính giữa Web 2.0 và 3.0.

Lời kết

Internet mới sẽ cung cấp trải nghiệm duyệt web cá nhân và tùy chỉnh hơn, trợ lý tìm kiếm thông minh hơn và giống con người hơn, và các lợi ích phi tập trung khác được hy vọng sẽ giúp thiết lập một web công bằng hơn. Có thể đạt được điều này bằng cách trao quyền cho mỗi người dùng cá nhân trở thành người có chủ quyền đối với dữ liệu của họ và tạo ra trải nghiệm tổng thể phong phú hơn nhờ vô số cải tiến sẽ xuất hiện khi nó có sẵn.

Khi Web 3.0 chắc chắn sẽ xuất hiện — hãy thử xem xét cách các thiết bị thông minh đã thay đổi mô hình hành vi của chúng ta như thế nào — internet sẽ trở nên tích hợp hơn trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta theo cấp số nhân.

Chúng ta sẽ thấy gần như tất cả các máy móc ngoại tuyến thông thường ngày nay, từ các thiết bị gia dụng như lò nướng, máy hút bụi và tủ lạnh cho đến tất cả các loại phương tiện giao thông đều trở thành một phần của nền kinh tế IoT, có thể tương tác với các máy chủ tự trị và các ứng dụng phi tập trung (DApp), thúc đẩy các lĩnh vực kỹ thuật số mới như blockchain và tài sản kỹ thuật số để cung cấp năng lượng cho vô số “phép màu” công nghệ mới trong thế kỷ 21.

Bài viết này bao gồm đường link đến các trang web của bên thứ ba hoặc các nội dung khác chỉ dành cho mục đích cung cấp thông tin (“Trang web của bên thứ ba”). Trang web của bên thứ ba không thuộc quyền kiểm soát của CoinMarketCap và CoinMarketCap không chịu trách nhiệm về nội dung của bất kỳ Trang web của bên thứ ba nào, bao gồm nhưng không giới hạn bất kỳ đường link nào có trong Trang web của bên thứ ba, hoặc bất kỳ thay đổi hoặc cập nhật nào đối với Trang web của bên thứ ba. CoinMarketCap chỉ cung cấp các đường link này cho bạn nhằm mục đích thuận tiện, và việc đưa vào bất kỳ đường link nào không ngụ ý về sự xác nhận, chấp thuận hoặc đề xuất của CoinMarketCap đối với trang web hoặc bất kỳ sự liên kết nào với các nhà điều hành của họ. Bài viết này được sử dụng để và chỉ được sử dụng để cung cấp thông tin. Điều quan trọng là bạn phải tự nghiên cứu và phân tích trước khi đưa ra bất kỳ quyết định quan trọng nào liên quan đến bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ nào được mô tả trong bài viết. Bài viết này không nhằm mục đích và sẽ không được hiểu là lời khuyên tài chính. Các quan điểm và ý kiến được trình bày trong bài viết này là của [công ty] của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của CoinMarketCap.