Monero, evde kendi başınıza kolayca madenciliğini yapabileceğiniz kripto paralardan biri. Peki, bu gizlilik tabanlı kripto paranın madenciliği nasıl yapılıyor?
Bu yazı, Monero RandomX algoritması ve CPU madenciliği hakkında yaşanan gelişmelerin ardından 23 Mart 2021 tarihinde güncellenmiştir.
Monero (XMR), borsalarda artan düzenleyici baskılara rağmen, kripto para sektöründeki en büyük 20 isim arasında kalmaya devam eden gizlilik tabanlı bir sanal varlık. Şu anda, kripto para biriminin toplam piyasa değeri 2 milyar doların üzerinde.
XMR, İş İspatı (Proof-of-Work, PoW) konsensüs algoritmasını kullanıyor. Bitcoin ağındaki PoW sisteminden farkı, hobi amaçlı üretim yapan bireysel madencilerin bile ağa destek vermesinde ve bilgisayarlarının CPU'sunu kullanarak ödül alabilmelerinde yatıyor.
Özellikle XMR geliştiricileri, uygulamaya özel entegre devre (ASIC) gibi özel cihazları madencilik işlemlerinden uzak tutarak ağın merkeziyetsizliğini korumak ve daha ileriye taşımak için çaba gösteriyor. Bu nedenle daha fazla kişi, kripto paranın toplam 17 milyonun üzerindeki arzını adil bir şekilde paylaşabiliyor. Monero'nun CryptNight isimli hash algoritması, Kasım 2019 tarihinde planlanan bir yükseltme işleminin ardından, ASIC kullanımını engelleyen türden bir PoW algoritması olan RandomX ile değiştirildi. RandomX ayrıca GPU kullanan Monero madencilerini de cezalandırmaya başladı, bu da CPU madenciliğinin artık Monero madenciliği için en iyi yol olduğu anlamına geliyor.
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
Monero Madenciliği Nedir?
Gerçekleşen işlemleri doğrulamakla görevli olan Monero madencileri, kripto para biriminin blockchain ağı üzerinde çalışıyor ve ödül olarak XMR token kazanıyor. Gizli işlem yapmak için geliştirilmiş bir kripto para olsa da, esas itibarla Bitcoin'e benzer şekilde çalıştığı söylenebilir.
XMR madenciliği, Monero'nun madencilik yazılımı kullanılarak merkeziyetsiz platform üzerinde yeni token oluşturulması şeklinde gerçekleşiyor.
XMR Madenciliği Nasıl Çalışır?
En fazla 21 milyon token üretilebilen Bitcoin ağının aksine, gizlilik tabanlı kripto para biriminin benzer şekilde sabit arzı yok. Bunun yerine, madenciler tahsis edilen 18 milyon 132 bin token'ın tamamını keşfederse, o zaman "kuyruk emisyonu" ismi verilen sistem devreye giriyor ve Mayıs 2022'den itibaren sonsuza dek 0,6 XMR ödül üretiliyor. Böylece toplam arz tükendikten sonra da madenciler motive edilebiliyor.
Merkeziyetsiz platformda her yeni blok yaklaşık iki dakikada bir bulunuyor. Ocak 2021 itibarıyla mevcut blok ödülü 1,26 XMR olarak hesaplanıyordu.
Monero Madenciliği Öncesi Bilinmesi Gerekenler
Kârlılık
Madencilik gerçek bir iştir. Bu nedenle, gerekli ekipmanları edinmeden önce Monero madenciliğinin kârlı olup olmadığını hesaplamalısınız. XMR madenciliği, Bitcoin ağındaki gibi pahalı donanımlara gerek kalmadan yapılabildiği için madencilerin elde edecekleri kâr da yüksek oluyor. Hatta basit bir CPU veya GPU ile de madencilik yapılabiliyor.
Buna paralel olarak cihazlarınızın hash gücü, güç tüketimi ve elektrik maliyeti gibi girdileri kullanıp kârlı duruma geçip geçmeyeceğinizi hesaplamak için XMR madenciliği kârlılık hesaplayıcısı kullanmalısınız.
Hash Oranı
Madencilik zamana dayalı bir mücadeledir. Bu nedenle, cihazın işlem hızı ne kadar yüksek olursa, madencilik süreci de o kadar başarılı olur. Ve daha önce de belirtildiği gibi, Monero farklı bir hash algoritmasına sahip olsa da, Bitcoin ile aynı konsensüs mekanizmasını kullanıyor.
Konuyu detaylandırmak gerekirse BTC ağında SHA-256 standardı kullanılıyor. Monero ise RandomX kullanıyor. Bu iki hash algoritması, destekli madencilik cihazlarında farklı sonuçlar elde edilmesine neden oluyor. ASIC cihaz geliştiricileri, gizlilik tabanlı kripto para birimine uygun donanım üretmek için birçok girişimde bulunmuş olsa da, XRM ekibi, bu cihazları engellemek üzere ASIC karşıtı güncellemeler yaptı.
ASIC donanımları neden istenmiyor? Maliyetleri nedeniyle çok az sayıda madenci bu cihazı satın alabileceğinden, madencilerin merkezi hale dönüşmesine yol açabileceği düşünülüyor. Haliyle Monero geliştiricileri, kripto para topluluğunun merkeziyetsiz kalması gerektiği fikirlerinden taviz vermiyor.
Kripto para madenciliği cihazlarının hızını gösteren ölçü birimi hash oranıdır. Basitçe ifade etmek gerekirse, cihazın saniyede işleyebileceği hesaplama sayısını gösterir.
Monero Miner Nedir?
"Monero Miner" madencilik cihazı çalıştıran fiziksel bir madencilik donanımı veya gizlilik tabanlı kripto para biriminin madenciliği için geliştirilmiş yazılım anlamına gelebilir. XMR, RandomX güncellemesinden bu yana CPU kullanılarak üretiliyor.
Ayrıca, önceki bölümde bahsini ettiğimiz Monero madencilik yazılımı anlamına da gelebilir. Bu yazıda, listenin ilk sırasındaki fiziksel çözüm üzerinden devam edelim. XMR madenciliği yapmak için, genel amaçla kullanılan madencilik donanımınızı Monero madencilik donanımına dönüştürmeniz gerekiyor.
Monero Madencilik Donanımı
Monero artık sadece CPU kullanılarak üretildiğinden, mevcut işlemcinizi kullanabilir veya sadece Monero madenciliği için yeni bir CPU satın alabilirsiniz.
Monero madenciliği için kullanacağınız işlemci türünü kararlaştırdıktan sonra, Monero yazılımını indirmeniz gerekiyor.
Monero Madencilik Donanımı ve Monero Madencilik Yazılımı
Monero madencilik yazılımı; madencilik donanımlarını kripto paranın blockchain ağına veya havuzuna bağlanmasına yardımcı olan bir uygulama. Farklı CPU modelleri farklı madencilik yazılımlarını destekliyor. Uyumlu olmayan yazılım kullanmak, işlemcilerin tam güçle çalışmasına rağmen ödül kazanamamak anlamına gelebilir.
En Popüler XRM madencilik yazılımları arasında şunlar bulunuyor:
- XMRig
- XMRig NVIDIA CUDA
En Popüler XRM madencilik donanımları arasında şunlar bulunuyor:
- AMD Threadripper 3990X
- AMD Ryzen 9 3900X
- Intel Core i9-10900K
Madencilik yazılım ile donanım sektörünün son derece hareketli olduğunu ve ürünlerin kısa zaman dilimi içinde değişebileceğini lütfen unutmayın.
XMR Madenciliği Yöntemleri
Gizlilik tabanlı kripto para biriminin madenciliğini üç farklı şekilde yapabilirsiniz:
- bireysel XMR madencisi olarak;
- Monero madencilik havuzuna katılarak;
- Monero bulut madencilik hizmetlerini kullanarak.
Bireysel Madencilik
Blockchain ile doğrudan etkileşime giren madencilere bireysel madenci (solo miner) deniyor. Bireysel madenciliğin en önemli avantajı, madencilere ayrılan blok ödülünün tamamını alma hakkına sahip olmada yatıyor. Ne yazık ki, bireysel madenciler maden havuzları kadar sık ödül kazanamayabilir.
Bireysel madenciliğin bir diğer avantajı da PC üzerinden yapılabilmesi.
Monero Madencilik Havuzu
XMR madencilik havuzu, Monero blockchain üzerinde yeni blok bulma şansını artırmak için donanım güçlerini birleştiren bireysel donanım sahiplerinin bir araya gelmesiyle oluşuyor. Blok ödülleri, blok bulmak için madencilik gücü sağlayanlar arasında paylaştırılıyor.
Çoğu XRM madencilik havuzu %0 ila %2 arasında ücret talep ediyor. Öne çıkan Monero madencilik havuzları arasında MineXMR, SupportXMR, Unipool ve XMRNanopool bulunuyor. XMR madencilik havuzuna katılmak, tek başına yapmaya kıyasla daha hızlı işlem doğrulama sağladığı gibi sabit ödül almayı da mümkün kılıyor.
Kullanıcı Monero madencilik havuzuna katıldığında donanım, internet ve elektrik gibi giderleri ödeme sorumluğunu üzerinde taşımaya devam ediyor. Topluluk tarafından onay almış saygın bir havuz seçmek çok önemli. Hakkında yeterince olumlu yorum bulunmayan havuzların, Monero blockchain ağına kaliteli ve kesintisiz bağlantı kurup kuramayacağı belli değildir.
Monero Bulut Madenciliği
Monero bulut madenciliği, XMR üretmek için bulut üzerinde barındırılan bilgi işlem gücünü kiralama yöntemi. Bulut madenciliği hizmet sağlayıcıları çoğu zaman, kendi veri merkezlerinde yer alan bilgi işlem cihazlarını çalıştırıyor.
Kullanıcılar, merkezdeki işlem gücünün bir kısmını kullanmak için ücret ödüyor. Veri merkezleri, işin tüm zahmetli yanlarını üstlendiğinden, hizmetten yararlanan kullanıcılar madencilik donanım ve teçhizatlarına yatırım yapmak durumunda kalmıyor.
Eğer bireysel madencilik yapmıyor veya madencilik havuzuna dahil olmaya da ilgi duymuyorsanız, Monero bulut madenciliği mali açıdan uygun bir çözüm olarak kabul edilebilir. Öne çıkan XMR bulut madenciliği hizmet sağlayıcıları arasında Minergate ve CCGMining bulunuyor. Arka planda kalmış iyi bir bulut madenciliği hizmet sağlayıcısı bulmanın yolu, abone sayısına bakmaktan geçiyor. Sayı alışılmadık derecede düşükse dikkatli olun.
Monero Madenciliği Nasıl Yapılır?
XMR madenciliğine başlamak için ihtiyacımız olan her şeye sahip miyiz? Henüz değil. Bir şey daha eksik: cüzdan adresi. İster bireysel, ister havuz madenciliği yapıyor olun, adres sahibi olmanız önemli, çünkü ödüllerinizi talep edebileceğiniz tek yer burası. Tam düğümlü (full node) bir cüzdan veya kripto para borsalarından en popülerleri arasında yer alan Binance ya da Coinbase gibi platformlardaki cüzdan adresinizi kullanabilirsiniz.
Gerekli olan tüm şartları sağladığımıza göre, madencilik yazılımını yapılandırmanın zamanı geldi. Yapılandırma işlemi, donanımı herhangi bir havuza bağlamak için gereken madencilik yazılımını kullanmak veya doğrudan Monero blockchain ile bağlantı kurmak şeklinde gerçekleşiyor.
Yapılandırma işlemi, kullanılan donanıma ve madencilik türüne göre değişiklik gösteriyor. Süreci başarıyla tamamladıktan sonra geriye, madencilik ödüllerinin birikmesini keyifle izlemek kalıyor.
İşte, nasıl Monero madenciliği yapacağınızın kısa bir özeti:
- Donanımınızı seçin;
- Madencilik donanımını destekleyen madencilik yazılımı seçin;
- Kullanılacak adresi belirleyin;
- Madencilik yazılımınızı yapılandırın;
- Arkanıza yaslanın ve rahatlayın; XMR üretimi başlıyor.
Monero Madenciliği ve Casus Yazılım
Ne yazık ki Monero, gizlilik özellikleri nedeniyle bilgisayar korsanları ve dolandırıcılar gibi kötü aktörler tarafından özellikle tercih ediliyor. Bu nedenle siber korsanlar, meşru yollarla XMR üretmek veya borsalardan satın almak yerine e-posta içlerine veya web sitelerinin içlerine gizlice ekledikleri kötü amaçlı yazılımları (malware) internet kullanıcılarının bilgisayarlarına bulaştırıyorlar. Bu kötü amaçlı yazılım, içine sızdığı bilgisayarları kullanarak kimsenin haberi olmadan gizlice eşler arası (peer-to-peer) Monero madenciliği yapıyor.
Madencilikle üretilmiş tüm Monero'nun yüzde 4'ünün, sahiplerinin bilgisi olmadan kripto para madenciliği yapmak için işlem gücü kullanılan, güvenliği ihlal edilmiş binlerce bilgisayardan oluşan botnet'ler aracılığıyla çıkarıldığı tahmin ediliyor. Son dört yılda bu şekilde 57 milyon dolardan fazla değerde XMR çıkarıldığı düşünülüyor (Ocak 2019 itibarıyla). Monero (ve Bitcoin) aynı zamanda fidye yazılımı (ransomware) kullanan bilgisayar korsanları tarafından da tercih ediliyor.
Toplanan bu meblağ kara para aklayanlara, suç çetelerine ve terör örgütlerine dağıtıldığından yetkililer için savunulamaz bir durum oluşturuyor. Düzenleyicilerin kripto para sahipliği konusunda harekete geçmelerinin ana nedenleri, yetki alanları dahilindeki vatandaşların korunmasını sağlamakla yükümlü olmaları ve daha da önemlisi, Mali Eylem Görev Gücü'nün (FATF) küresel kara para aklamayla mücadele (AML) ve terör finansmanıyla mücadele (CFT) kılavuzlarının bunu emretmesi.
Dolayısıyla bu yasa dışı işlemlere, AML ve CFT kurallarını ihlal eden davranışlara göz yummadılar. Haliyle XMR gibi gizlilik tabanlı paraları listelerinden çıkarmaları için borsalara baskı yaptılar. 2020 yılında, Asya'da yer alan birçok büyük borsa, XMR para birimine destek vermeyi bıraktı.
Borsaların listeden çıkarmasıyla Monero'nun değeri doğal olarak etkilendi. Haliyle 2021 itibarıyla XMR madenciliği yapacak olanların yasaları takip etmesi önemli.
Son Düşünceler
XMR madenciliği, özel geliştirilmiş madencilik donanımlarına ihtiyaç duymadan ve fazlasıyla para harcamak zorunda kalmadan kârlı biçimde madencilik yapılabilen nadir örnekler arasında. Kullanıcılar, bilgisayar işlemcisi ya da ekran kartı ile madencilik yapabiliyor. Bunun da ötesinde Monero, evinde madencilik ekipmanı kurmak istemeyenlere bulut madenciliği seçeneği sunuyor. Böylece donanım satın alınmasına ve cihazların etkin biçimde çalışması için bakım yapılmasına gerek kalmıyor.
Madencilikten elde edilecek kâr, Monero fiyatıyla doğru orantılı biçimde artıyor, çünkü Bitcoin madenciliğine kıyasla çok daha az yatırımla gerçekleştirilebiliyor. Ancak, özellikle bulut madenciliği ve ülkenizdeki gizlilik tabanlı para birimlerine karşı düzenlemeler konusunda, dolandırıcılara karşı gözlerinizi dört açmanız önemli.
Bu makalede, yalnızca bilgi amacıyla, üçüncü taraf web siteleri veya harici içeriklere bağlantılar yer almaktadır ("Üçüncü Taraf Siteleri"). CoinMarketCap Üçüncü Taraf Siteleri, CoinMarketCap'ın kontrolü altında değildir. CoinMarketCap, Üçüncü Taraf Sitelerinde yer alan herhangi bir bağlantı veya Üçüncü Taraf Sitesindeki herhangi bir değişiklik veya güncelleme de dahil olmak üzere herhangi bir içerikten sorumlu değildir. CoinMarketCap sadece size kolaylık sağlamak için bu bağlantıları sunmaktadır. Site üzerinde herhangi bir bağlantının yer alması, sitenin CoinMarketCap veya operatörleri ile herhangi bir ilişki içinde olduğu, onaylandığı, kabul edildiği veya önerildiği anlamına gelmez. Bu makale kullanıcılar için tasarlanmıştır ve yalnızca bilgilendirme amacıyla kullanılmalıdır. Açıklanan ürün veya hizmetlerle ilgili herhangi bir maddi karar vermeden önce kendi araştırma ve analizinizi yapmanız gerekmektedir. Bu makale yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır ve o şekilde yorumlanmamalıdır. Bu makalede yer alan görüş ve yorumlar yazarın [şirketin] kendi görüşleridir. CoinMarketCap'in görüşlerini yansıtmamaktadır.
