Sözlük

Unpermissioned Ledger (İzin Gerektirmeyen Defter)

Moderate

Tek kişi tarafından kontrol edilmeyen, herkesin erişebildiği açık muhasebe defteridir.

Unpermissioned Ledger (İzin Gerektirmeyen Defter) Nedir?

İzinsiz, izne gerek duymayan ve açık defter olarak tanımlanabilen, herkesin erişebileceği ve indirebileceği bir muhasebe defteridir. Kullanıcılar işlem mesajı gönderebilir ve hatta blockchain işlemlerindeki kimlik kontrolü, işlem doğrulama ve konsensüs süreçlerine dahil olabilir.

İzin Gerektiren ve Gerektirmeyen Defter Arasında Ne Fark Var?

İzin gerektiren defterler, tek şirket veya kuruluş tarafından yönetilen, işlemleri kontrol sahibi kuruluşun izni dahilinde kayıt, doğrulama ve saklama işlemlerinin gerçekleştiği özel defter sistemleridir. Bu tür defterler genellikle bankacılık, sağlık ve devlet kurumlarında tercih edilir. İzin gerektiren defterlere erişim, kontrol sahibi kuruluş tarafından yetkilendirilen isimlerle sınırlıdır.

İzin gerektirmeyen defterlerse, erişim veya işlem yapmak için merkezi otoriteden izin almaya gerek olmayan, herkesin kullanabildiği açık kaynaklı defter sistemleridir. Bu defterler, dağıtık bilgisayar ağı tarafından yönetilir ve dileyen herkes ağa katılıp destek verebilir. İzin gerektirmeyen defter modelinin en popüler örneği, Bitcoin gibi kripto para birimlerinin arkasındaki teknoloji olan blockchain ağlarıdır.

İzin gerektiren ve gerektirmeyen defterler arasındaki temel fark, her defter türü için gerekli olan kontrol ve güven derecesinde ortaya çıkar. İzin gerektiren defterler, erişim için kontrol sahibi kuruluşun iznini şart koşar. Defterde yapılan herhangi bir değişiklik, kontrol sahibi kuruluş tarafından onaylanmak zorundadır. İzin gerektirmeyen defterlerse açık kaynaklıdır. Erişim kurmak veya işlem yapmak için merkezi otoriteden izin alma gereksinimi yoktur. Ayrıca izin gerektirmeyen defterler, dağıtık bilgisayar ağı tarafından yönetildikleri için güvenlik altyapısı kurulmasa da güvenlidir.

İzin gerektiren defterlerin aksine, izin gerektirmeyen defterlerin tüm kullanıcıları veri oluşturabilir, akıllı sözleşme paylaşabilir ve düğüm (node) çalıştırabilir. Veriler herkes tarafından erişilebildiği için, tamamen şeffaf bir yapı sunulur. Kullanıcılar ayrıca, düğüm çalıştırma konusunda teşvik edilir.

İzin Gerektirmeyen Defterlerin Dezavantajları Neler?

  • Güven Eksikliği: İzin gerektirmeyen defterler herkese açıktır ve herkes işlem gerçekleştirebilir. Haliyle, depolanan verilere güvenilmesi daha zordur.
  • Güvenlik Riskleri: Uygun güvenlik önlemlerinin alınmaması durumunda izin gerektirmeyen defterler kötü niyetli saldırılara karşı savunmasız kalabilir.
  • Ölçeklenebilirlik: Kullanıcı sayısı arttıkça sistem yavaşlayabilir ve daha verimsiz çalışabilir.
  • Gizlilik Eksikliği: İzin gerektirmeyen defterlerde depolanan veriler herkes tarafından izlenebilir. Dolayısıyla verilerin gizli tutulması zorlaşır.
  • Düzenleme Endişeleri: İzin gerektirmeyen defterler düzenlemelere uyumlu değildir. Haliyle hükümet ve finans kurumları cephesinde endişeye yol açar.