Ethereum 'Merge Trade' süreci başladı. Merakla beklenen birleşme tarihinin açıklanmasından bu yana ETH fiyatı yüzde 35 arttı. Peki, bu ralli sürdürülebilir mi, yoksa sadece 'hype' mı?
Piyasada Ethereum Merge süreci yankılanırken konuyla ilgili burada, burada ve burada yazılar kaleme aldık. Ortaya çıkan güncel haberler, potansiyel kripto hareketini şimdiden başlattı. 15 Temmuz 2022'de Ethereum kilit geliştiricilerinden Tim Beiko, uzun zamandır beklenen 'Merge' süreci için 19 Eylül 2022 tarihine işaret etti.
Bu açıklama yeterince heyecan vericiydi ve ETH fiyatında büyük bir ralli başladı. Aşağıdaki grafikte görüldüğü üzere 1.100 dolardan güçlü toparlanma yaşandı.
Aynı süreçte BTC fiyatında da yükseliş yaşandı, ancak ETH fiyatının daha iyi performans gösterdiğini ele aldığımızda durum daha etkileyici hale geliyor.
Twitter üzerinde "Merge Trade" konusu hemen popüler oldu.
Bu yazıda, "Merge Trade (Birleştirme Ticareti)" sürecini ele alacak ve şu konulara değineceğiz:
- Merge Trade nedir?
- Merge ardından Ethereum'da ne değişecek, ne aynı kalacak?
- Merge Trade sürecinde olası boğa ve ayı senaryoları
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
Merge Trade Nedir?
Kısaca anlatmak gerekirse Merge Trade, Ethereum ağının İş İspatı (Proof of Work, PoW) algoritmasından Hisse İspatı (Proof of Stake, PoS) algoritmasına geçişine dayanan bir yatırım tezi şeklinde tanımlanabilir.
Süreci en sade biçimde açıklamak gerekirse:
Ethereum ağının mevcut yürütme katmanı (mainnet) ile yeni PoS konsensüs katmanı (beacon chain) birleştirilecek. Ağ, madencilik yerine ETH hisselerine sahip kullanıcılar aracılığıyla güvence altına alınacak. Bu sayede enerji tüketimi yaklaşık yüzde 99,95 oranında azalacak ve blockchain üzerinde parçalama (scaling) gibi ölçeklendirme çözümleri kullanılabilecek.
Konu hakkında daha fazla detaya girmek gerekirse:
Ethereum ağı PoS protokolüne geçince katılımcılar, varlıklarını stake ederek pasif gelir alacak ve bu süreçte ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olabilecek. Geçişle birlikte Ethereum, artık çevreye daha duyarlı ve "temiz" blockchain olacağından özellikle yeni kurumsal yatırımcıları kendine çekebilir. Ayrıca yeni ETH üretiminin daha deflasyonist hale dönüşmesi söz konusu.
Tüm bu kavramları yazının devamında detaylandıracağız.
Merge Trade süreci; tıpkı 2021 yılında gerçekleşen EIP-1559 güncellemesinin ETH fiyatında yüzde 60'lık ralli ortaya çıkarmasına benzer etki yapıyor. Merge süreci eylül ayında başlayacak ve alım satımlar şimdiden yapılıyor. Celsius tasfiye dönemi sırasında genişleyen stETH indirimi, biz bu yazıyı hazırlarken 0,97'ye kadar daralmıştı. Bilmeyenler için kısaca söylemek gerekirse stETH, Lido tarafından kullanıcıların beacon zinciri üzerinde stake etmelerine ve ödül olarak ETH kazanmalarına imkan tanıyan "likit" bir stake etme ürünü.
Ayrıca, Gas ücretlerindeki yükseliş, Ethereum blok alanı talebindeki artışı tetikledi:
TheBlock tarafından açıklandığı üzere, dolaşımdaki ETH tokenlerinin yüzde 1'inden fazlasını elinde tutan adresler dipten satın alıyor.
Ancak Merge Trade sürecini detaylandırmadan önce, Merge ile nelerin değişip nelerin değişmeyeceğine bakmak gerek.
Merge (Birleştirme) Sonrası Ne Olacak?
Tek seferde birden fazla değişiklik olacak, ancak Ethereum kullanıcıları öncelikle şunları deneyimleyecek:
- İşlem ücretleri aynı kalacak çünkü blok alan arzında değişiklik olmayacak. Talep artarsa, ücretler de yükselebilecek.
- ETH enflasyonu net biçimde düşecek. Tam sayı, ne kadar ETH'nin stake edildiğine bağlı olacak, ancak mevcutta stake edilen 13 milyon ETH hesaba katıldığında, günlük ihraç miktarının yüzde 90 oranında düşmesi bekleniyor.
- ETH net biçimde deflasyonist yapıya sahip olacak. Blok alanlarına talep artar ve daha fazla ETH stake edilirse, ETH daha geniş deflasyon döngüsüne girebilir.
- Ethereum daha hızlı çalışmayacak. İlave blockchain ağları gelecekte planlanan parçalama güncellemeleriyle daha fazla blok alanı sağlayacak, ancak Ethereum kullanıcıları daha hızlı işlem isterse ikinci katman çözümlerine yönelmek durumunda.
Buraya kadar anlattıklarımız tartışmaya açık olmayan gerçeklerden oluşuyor. Ethereum topluluğu, Merge Trade sürecinin temelini oluşturan birleştirme işleminin ardından çok daha fazla değişikliği mümkün kılabilir. EthCC Paris etkinliğinde Vitalik Buterin, nihai Ethereum yol haritasının yüzde 40'lık kısmının tamamlanmasıyla işleme konacak olan birleştirme sürecinden sonra yaşanacaklara dair detaylar paylaştı. Ethereum tamamen PoS algoritmasına geçtikten sonra ağ; "surge", "verge", "purge" ve "splurge" olmak üzere çeşitli kafiyeli süreçlerden geçecek.
Merge Trade Sürecinde Boğa Senaryosu
Hala köpek temalı kripto paralarla dolu ekosistemde bu temel bilgiler ne kadar önemli?
Gerçekte nelerin değiştiğinden ziyade, değişeceği düşünülen unsurların daha önemli olduğuna dair bir inanış söz konusu.
Bu konuda öne çıkan örnek olarak, PoS tabanlı Ethereum ağının azalacak enerji talebi gösterilebilir. PoS sayesinde elektrik tüketimini yüzde 99 oranında azalacağı net biçimde açıklandı. Peki, yatırımcılar için bu çok mu önemli?
Kaynak: Ethereum.org
Olabilir. ETH; BTC para biriminden sonra en "köklü" kripto para birimi konumunda. Çevreye duyarlı "yeşil bir blockchain" ağına dönüşmesi ve "ESG uyumlu" hale gelmesi, fon yöneticilerinin müşterilerine satabileceği özellik olarak öne çıkıyor. Aynı zamanda Bitcoin ile karşılaştırıldığında ağın kendine has özellikleri daha belirgin hale gelecek. Arthur Hayes tarafından belirttiği üzere, insanlar "para kazanmak için" burada.
Bununla birlikte Merge Trade sürecinin merkezinde ETH stake getirileri yatıyor. Fikrin temelleri şu şekilde:
Mevcut tahminlere göre Ethereum, birleştirme işleminden sonra stake edenlere yüzde 7 ila 11 arasında ödeme yapacağını garanti ediyor. ETH getirisi yalnızca akıllı sözleşmenin yürütülmesine bağlı olduğundan, ağ arızası hariç tutulmak üzere ödeme alamamak gibi bir durumun yaşanmayacağı söyleniyor. Böylece ETH getirileri tahvil yapısına benzer hale geliyor. Daha doğru ifadeyle yeni yapı, gelişmekte olan piyasaların tahvillerine benziyor. Gelişmekte olan piyasalarda olduğu gibi; stake ederek para ödünç veriliyor, ETH satın alındığı için kur riskine maruz kalınıyor ve tıpkı tahvillerdeki gibi mevduat üzerinden ödeme alınıyor.
Bu yapı zaten başlı başına oldukça cazip. Süreçten yararlanmanın bir başka yolu da, ETH stake etmek ve ETH kalıcı sözleşmelerini borsa üzerinden açığa satarak (short) kur riskinden korunmak. Vadeli işlemlerde fonlama oranı pozitif bölgedeyse, stake getirisi ve fonlama oranı kazanılabilir. Neredeyse risksiz biçimde yüzde 10 kazanmak mümkün!
Dahası da var.
EIP-1559 güncellemesiyle birlikte işlem ücretlerinde kullanılan tokenler yakılmaya başlandığından, Ethereum blok alanı için daha fazla kullanıcı talebinin gelmesi ETH'nin deflasyonist olmasını sağlayacak. Bu durum, şirketlerin hisse senetlerini piyasadan çekerek geri alım yapmasına benziyor. Bizim örneğimizde şirketi Ethereum, hisse senedini de ETH olarak düşünebiliriz. Ayrıca, stake etmeyenler yüzde 7'den fazla stake getirisinden vazgeçtikleri için zamanla seyreliyor. Böylece, ETH stake etmek isteyen kullanıcılardan yeni talepler gelebilir.
Biraz eski olsa da konu ile ilgili bir arz tahmini. Kaynak: Galaxy Digital
Dolayısıyla, ETH'nin aslında "blockchain ülke tahvili" olduğunu varsayar, Ethereum'un da tahvil sunan "blockchain ulusu" olduğunu kabul edersek, stake getirisi " risksiz getiri oranı " haline gelecektir. Neden mi?
Çünkü yatırımcılar, daha az stake getirisi karşılığında daha yüksek kur riskine maruz kalmak yerine daha az riskli kripto para satın alıp stake etmeyecek.
Spekülasyon amacıyla mı? Evet. Kurumsal yatırım olarak mı? Muhtemelen hayır.
Yani, " ETH'nin kurumsal yatırımcılara yönelik blockchain tahvili haline gelmesi " tezi, Merge Trade sürecinin temelinde yer alıyor. ETH için cazip oranlar sunan ve alım satım sürecini körükleyen birbirinden ilginç nakit akışı modeli bulunuyor.
Hangi Sorunlar Yaşanabilir?
Kulağa gerçek olamayacak kadar iyi geliyor, öyle değil mi?
ETH'ler kilitleniyor ve satılamıyor…
Yapılabilir olsa dahi, yatırımcının kripto parayı satma motivasyonu körelecek.
Latin Amerikalılar alınmasın ama Latin Amerika tahvilleri yerine fonların ETH'ye yönlendirilmesi bile ihtimal dahilinde.
Öyle ki, Arthur Hayes birkaç ay önce paylaştığı makalesinde ETH fiyatı için 10 bin dolar hedefi koymuştu. Ethereum'un geliştirici, adres ve kilitli miktar bakımından daha iyi fiyatı olduğuna dikkat çekmişti. Bir başka deyişle ağın sahip olduğu topluluk daha büyük ve diğer birinci katman zincirlerine kıyasla çok daha fazla kişi Ethereum kullanıyor.
Kötü makro ortam gibi sektör genelindeki risklerin yanı sıra, en büyük riskler teknik yapı ve düzenleme konularında.
Genellikle merkezi borsaların sahibi olduğu büyük cüzdanlar doğrulayıcı hale geldi. Hatta bu cüzdanlar ağın büyük kısmını ele geçirdi. Haliyle Ethereum, muhtemelen Merge işleminin ardından daha merkezi hale gelecek. Ether sahipleri mutlak doğrulayıcı sayısına odaklanıyor olsa da, oyların yüzde 51'ini ele geçiren koalisyon sadece birkaç isimden meydana gelecek. Geleneksel şirketlerde olduğu gibi bu durum, yüklü miktarda tokeni olanlara, olmayanlardan daha fazla güç verecek ve stake getirisi de zamanla kötüleşecek.
Piyasa, merkezileşmenin çok önemli olduğunu düşünürse ona göre davranır. Kullanıcılar, Ethereum'un diğer zincirlerden daha merkezi olması ya da olmaması durumuna göre diğer birinci katman ağları kullanmaya yönelebilir. Ethereum blok alanı için ne kadar talep geldiğine, yani ekosistemin ne kadar popüler olduğuna kadar çok fazla kriter buna bağlı hareket edecek. Şurası bir gerçek ki, Ethereum diğer zincirlerin çok önünde.
Kaynak: Electric Capital
Düzenleyiciler, taleplerin düzenlemelere uyumlu olması için baskı yapmaya başlayabilir. Büyük doğrulayıcılar, Ethereum'da nelerin değişmesi gerektiği konusunda kendi fikirlerini kabul ettirebilir. Bir başka deyişle işin içine siyaset karışabilir.
Diğer kafa karıştıran konu da yürütme riski. Ethereum kadar büyük hiçbir blockchain böylesi köklü değişiklik yaşamadı. Haliyle hiç kimse, ne gibi sorunların çıkabileceğini bilmiyor.
Son olarak, 6 ila 12 ay sonra ETH kilitleri kaldırılacak ve para çekme işlemleri açılacak. İşte o zaman her şey yaşanabilir. Stake edenler, başarıyla tamamlanan birleşmeden sonra kâr almaya başlayabilir ya da sorun yaşandığını bahane ederek ETH birikimlerini satabilir. Diğer taraftan sorun yaşanmaz ve stake etmeye devam ederlerse, ETH fiyatı 10 bin dolara kadar fırlayabilir. Ne olacağı hakkında hiç fikrimiz yok.
Sonuç
Muhtemelen eylül ayına kadar kripto piyasasındaki duyarlılığı yönlendiren Merge süreci olacak. Şurası kesin ki, beklentiler üzerine ETH fiyatının ne kadar artacağı ve bu artışın devam edip etmeyeceği konusunda kimse kesin bir tahminde bulunamayacak.
Bu makalede, yalnızca bilgi amacıyla, üçüncü taraf web siteleri veya harici içeriklere bağlantılar yer almaktadır ("Üçüncü Taraf Siteleri"). CoinMarketCap Üçüncü Taraf Siteleri, CoinMarketCap'ın kontrolü altında değildir. CoinMarketCap, Üçüncü Taraf Sitelerinde yer alan herhangi bir bağlantı veya Üçüncü Taraf Sitesindeki herhangi bir değişiklik veya güncelleme de dahil olmak üzere herhangi bir içerikten sorumlu değildir. CoinMarketCap sadece size kolaylık sağlamak için bu bağlantıları sunmaktadır. Site üzerinde herhangi bir bağlantının yer alması, sitenin CoinMarketCap veya operatörleri ile herhangi bir ilişki içinde olduğu, onaylandığı, kabul edildiği veya önerildiği anlamına gelmez. Bu makale kullanıcılar için tasarlanmıştır ve yalnızca bilgilendirme amacıyla kullanılmalıdır. Açıklanan ürün veya hizmetlerle ilgili herhangi bir maddi karar vermeden önce kendi araştırma ve analizinizi yapmanız gerekmektedir. Bu makale yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır ve o şekilde yorumlanmamalıdır. Bu makalede yer alan görüş ve yorumlar yazarın [şirketin] kendi görüşleridir. CoinMarketCap'in görüşlerini yansıtmamaktadır.
