Vì Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên chiếm được trí tưởng tượng của thế giới, nên tất cả các loại coin khác sau đó được gọi là "altcoin", nghĩa là "coin thay thế".
Altcoin là tất cả các loại tiền điện tử khác ngoài Bitcoin và Ethereum. Những người chơi bitcoin (Bitcoiner) muốn nhấn mạnh rằng Bitcoin không phải là tiền điện tử mà là một danh mục riêng của nó. Tuy nhiên, không có sự khác biệt giữa tiền điện tử và altcoin.
Có một số loại altcoin khác nhau.
Token thanh toán tập trung vào thanh toán làm trường hợp sử dụng chính của chúng. Những token này thường không được coi là tiền điện tử "thực" vì chúng có xu hướng mang tính tập trung hơn.
Các Giao Thức Layer 1 (L1s)
Các giao thức Layer 1 là những blockchain nền tảng mà trên đó toàn bộ hệ sinh thái các ứng dụng phi tập trung (dApps) được xây dựng. Bitcoin là Layer 1 đầu tiên, nhưng kể từ đó đã xuất hiện nhiều altcoin mang đến những cải tiến vượt xa chức năng thanh toán ngang hàng đơn thuần. Ví dụ, Ethereum đã giới thiệu hợp đồng thông minh, cho phép tạo ra tài sản có thể lập trình và các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi).
Các Layer 1 nổi bật khác như Solana, Avalanche, Aptos và Sui hướng đến việc giải quyết "bộ ba khó khăn" về khả năng mở rộng—cân bằng giữa phi tập trung, bảo mật và tốc độ—thông qua các cơ chế đồng thuận riêng biệt và tối ưu hóa kiến trúc. Mỗi Layer 1 này thường có token riêng dùng để trả phí giao dịch, bảo mật mạng lưới thông qua cơ chế staking và tham gia vào quản trị trên chuỗi.
Khi cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các altcoin Layer 1 tiếp tục phát triển bằng cách tích hợp bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proofs), các thành phần mô-đun và khả năng tương tác chuỗi chéo nhằm thu hút nhà phát triển và người dùng đang tìm kiếm hiệu năng cao và chi phí thấp hơn.
Các Giải Pháp Mở Rộng Layer 2 (L2s)
Các giải pháp mở rộng Layer 2 là những giao thức được xây dựng trên nền tảng các blockchain Layer 1 hiện có—đặc biệt là Ethereum—nhằm cải thiện khả năng mở rộng, giảm chi phí giao dịch và tăng thông lượng mà không ảnh hưởng đến tính bảo mật và phi tập trung của lớp nền tảng. Những giải pháp này xử lý giao dịch ngoài chuỗi hoặc theo lô trước khi xác nhận trên chuỗi, từ đó tăng hiệu quả một cách đáng kể.
Các Layer 2 nổi bật bao gồm Arbitrum, Optimism, zkSync và Starknet, mỗi giao thức sử dụng các công nghệ rollup lạc quan (optimistic rollups) hoặc bằng chứng không kiến thức (zk-rollups) để xác thực giao dịch. Token gốc của các Layer 2 thường được dùng cho mục đích quản trị, khuyến khích phí hoặc tài trợ hệ sinh thái. Khi phí gas của Ethereum biến động theo lưu lượng mạng, Layer 2 đã trở thành hạ tầng thiết yếu cho các dApp, DeFi, trò chơi và dự án NFT muốn mở rộng quy mô.
Với sự phát triển của các lộ trình “tập trung rollup” và nâng cấp proto-danksharding (EIP-4844) của Ethereum, hệ sinh thái Layer 2 đang ngày càng đóng vai trò trung tâm trong tương lai sử dụng blockchain.
Tài Sản Thực (RWAs)
Tài sản thực (Real-World Assets – RWAs) là khái niệm chỉ việc mã hóa các công cụ tài chính hữu hình và ngoài chuỗi—chẳng hạn như trái phiếu chính phủ, bất động sản, hóa đơn và hàng hóa—trên blockchain. Việc đưa các tài sản này lên chuỗi nhằm mục đích mở khóa thanh khoản, nâng cao tính minh bạch và cung cấp quyền truy cập toàn cầu 24/7 vào những thị trường vốn dĩ khó giao dịch hoặc bị giới hạn.
Các nền tảng như Centrifuge, Maple Finance, Goldfinch và những cái tên mới như Ondo Finance và Backed đang dẫn đầu xu hướng này, cung cấp các tài sản tạo lợi suất như trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ được mã hóa, tín dụng tư nhân và nhiều công cụ tài chính khác cho cả các tổ chức truyền thống lẫn các giao thức DeFi. Các altcoin trong hệ sinh thái RWAs thường đóng vai trò là token quản trị hoặc công cụ staking nhằm bảo hiểm rủi ro và khuyến khích sự tham gia vào các hoạt động cho vay phi tập trung hoặc phát hành tài sản.
Khi khung pháp lý ngày càng rõ ràng và các tổ chức tài chính truyền thống bắt đầu thử nghiệm công nghệ blockchain, RWAs đang nổi lên như một cầu nối giữa tài chính truyền thống (TradFi) và tài chính phi tập trung (DeFi), trở thành một câu chuyện trọng tâm trong chu kỳ phát triển ngày càng trưởng thành của thị trường tiền mã hóa.
Altcoin có một số ưu và nhược điểm.
Tính đa dạng: Có hàng nghìn loại altcoin, mỗi loại có trường hợp sử dụng riêng.
Đổi mới: Altcoin mang đến các giải pháp mới và sáng tạo cho thị trường.
Altcoin Season" trong tiếng Việt
Join the thousands already learning crypto!